Alergia pokarmowa w przedszkolu i w szkole

Spis treści:

1. Alergia pokarmowa w przedszkolu i w szkole – o czym rodzic powinien pamiętać?
2. Alergia pokarmowa u dziecka – obowiązki przedszkola i szkoły
3. Jak wyjaśnić dziecku, że nie może spożywać określonych pokarmów?
4. Źródło:

Obowiązkiem rodziców alergików jest przede wszystkim komunikacja z dyrekcją przedszkola czy szkoły i nauczycielami – przekazanie wszelkich istotnych informacji co do uczulenia dziecka, najlepiej już na etapie zapisu do placówki. Warto zadbać o:

• Dostarczenie do przedszkola dokładnej listy alergenów, z którymi dziecko nie powinno mieć kontaktu,
• Przekazanie wszelkich zaleceń od lekarza i dietetyka odnośnie wymagań żywieniowych dziecka,
• Uwzględnienie informacji o objawach, które mogą pojawić się u dziecka po kontakcie z alergenem i przygotowanie instrukcji na wypadek wystąpienia niepożądanej reakcji na pokarm,

Uzyskanie od lekarza zaświadczenia o alergii dziecka – nie jest to wymagane przepisami prawnymi, choć przydaje się w przypadku, gdy poza alergiami pokarmowymi obecne są także alergie wziewne lub astma. Dzięki zaświadczeniu placówka nie będzie rutynowo odsyłać do domu dziecka z objawami, takimi jak katar czy kichanie. Występują one często w związku z tymi chorobami, a mogą być przez personel mylnie uznane za schorzenia zakaźne (np. przeziębienie), których roznoszenie trzeba ograniczać.

Przedszkola i szkoły publiczne są prawnie zobowiązane zapewnić dziecku posiłki dostosowane do wymagań żywieniowych podyktowanych stanem zdrowia. W praktyce nie każda placówka ma jednak możliwości przygotować (lub zamówić) w pełni bezpieczną żywność wolną od określonych alergenów.

Dlatego tak ważna jest wcześniej wspomniana komunikacja już przy zapisie – w razie, gdy okaże się, że warunki w danym przedszkolu nie pozwalają na uwzględnienie potrzeb dziecka, dyrektor powinien wskazać inną placówkę, która zapewni odpowiednio dopasowany sposób żywienia.

Alternatywą stosowaną przez niektórych rodziców alergików jest przygotowywanie przez nich bezpiecznych posiłków, które personel przedszkola podgrzewa dla niego podczas pobytu w placówce. Warto zdawać sobie sprawę, że jest to rozwiązanie, na które dyrekcja przedszkola może, ale nie musi się zgodzić.

Poza przedszkolem czy szkołą, ważną rolę do odegrania w zachowaniu bezpieczeństwa spożywania żywności przez dziecko mają również rodzice. Edukowanie malucha od najmłodszych lat odnośnie produktów, które są dla niego niebezpieczne, pozwala przyswoić dziecku wzorce zachowania pomocne w unikaniu przypadkowego kontaktu z alergenem pokarmowym.

Jak uczyć małego alergika ostrożności przy wybieraniu jedzenia, które chce spożyć? Poniżej znajdziesz kilka wskazówek.

Mówienie dziecku o alergii pokarmowej

Wyjaśnij dziecku w prostych słowach, że określone produkty mu szkodzą, a ich zjedzenie może sprawić, że będzie się bardzo źle czuło. Pokazuj dziecku na co dzień produkty, które są bezpieczne, a które nie, np. podczas wizyty w sklepie.

Włącz dziecko w proces wyboru i przygotowania bezpiecznej dla niego żywności

Wielu rodziców ma tendencję do tego, by kwestie związane z alergią pokarmową rozwiązywać bez czynnego udziału dziecka, np. nie wyjaśniając jak wybiera produkty, czego nie dodaje do przygotowywanych potraw, rozmawiając o tematach alergii np. z nauczycielami bez jego obecności. Nie nabywa ono przez to świadomości wymaganych zachowań związanych z jego alergią i nie wykształca nawyku zwracania uwagi na potrzebę ostrożności w wielu sytuacjach.

Warto włączać dziecko w różne działania, które podejmujesz, by zmniejszyć ryzyko wystąpienia reakcji alergicznej – i jednocześnie wyjaśniać mu prostymi słowami, dlaczego to robisz, jakie ma to znaczenie.

Uczenie dziecka czytania listy składników produktów

Wyjaśnij, że patrząc na jedzenie nie jesteśmy często w stanie powiedzieć, z czego jest zrobione i potrzebujemy do tego listy składników na etykiecie. Przy wyborze produktów możesz wspólnie z dzieckiem czytać wykazy składników, by uświadamiać mu, na co musi zwracać uwagę. Jeśli dana żywność zawiera alergen, na który dziecko jest uczulone, wyraźne wskazuj na nazwę tego składnika i powiedz, że jeśli jest on na liście, to zjedzenie produktu sprawi, że dziecko źle się będzie czuło – więc odkładacie go na sklepową półkę.

Dziecko możesz też uczyć rozpoznawania alergenów w wykazie składników przy wykorzystaniu zabawy. Wytnij etykiety różnych produktów. Powiedz dziecku, że obecność określonych nazw oznacza, że nie może ono spożywać danego produktu. Następnie wspólnie posortujcie przygotowane etykiety na „bezpieczne” i „niebezpieczne”.

Inne zasady, których warto uczyć dziecko z alergią

Ucz dziecko, żeby nie przyjmowało jedzenia od innych dzieci oraz osób, które nie sprawują na co dzień opieki (i mogą nie być świadome jego alergii). Przypominaj mu też, że zawsze, kiedy źle się poczuje w przedszkolu czy szkole powinno od razu powiedzieć o tym nauczycielowi.

Dzięki efektywnej komunikacji z personelem przedszkola lub szkoły, do których zapisujesz dziecko z alergią pokarmową, a także uświadamianiu swojej pociechy, że nie każdy produkt może jeść, znacznie zwiększasz bezpieczeństwo małego alergika w czasie, gdy jest ono pod opieką innych osób i nie możesz na bieżąco kontrolować, co robi i jakie produkty spożywa.

1. Elghoudi A., Narchi H. (2022) Food allergy in children – the current status and the way forward, World Journal of Clinical Pediatrics, 11(3): 253-269, dostęp: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9134150/.

2. Centers for Disease Control and Prevention (2013) Voluntary Guidelines for Managing Food Allergies in Schools and Early Care and Education Programs, dostęp: https://www.cdc.gov/healthyschools/foodallergies/pdf/20_316712-A_FA_guide_508tag.pdf.

3. American Academy of Allergy, Asthma & Immunology (2022) Food Allergy Stages: Early Grade School (5-8 years), dostęp: https://www.aaaai.org/Aaaai/media/Media-Library-PDFs/Tools%20for%20the%20Public/Conditions%20Library/AAAAI-0622-205-FA-05.pdf.