FAQ

• Zobacz najczęściej zadawane pytania związane ze zmianą w zakresie produktów na receptę.

• Czy alergie są dziedziczne?

  W dużej części przypadków uznaje się, że podstawy genetyczne są odpowiedzialne za występowanie choroby alergicznej u dzieci. Najbardziej narażone na jej wystąpienie są dzieci, których rodzice lub rodzeństwo chorowali bądź chorują na jakąś chorobę alergiczną. Ryzyko jej wystąpienia w grupie bez rodzinnego obciążenia w kierunku chorób atopowych wynosi około 10%. Jednak jeśli już jedno z rodziców bądź rodzeństwo miało udokumentowaną alergię, to wzrasta ono do 20–40%. W przypadku udokumentowanej alergii u dwojga rodziców ryzyko wzrasta aż do 40–60%. Największe ryzyko rozwoju alergii obserwuje się u maluchów, których obydwoje rodzice mieli taką samą postać alergii. Warto dodać, że dziecko dziedziczy jedynie skłonność do alergii, a nie jej konkretną postać czy nadwrażliwość na konkretny alergen. Dzieci nie muszą być zatem uczulone na to, na co ich rodzice. Przyczyny wzrostu występowania alergii wiąże się również z tzw. zachodnim stylem życia, czyli zwiększonym reżimem higienicznym, częstym stosowaniem antybiotyków, nielicznymi rodzinami, wzrostem liczby cięć cesarskich czy urbanizacją. Czynniki te mają ogromny wpływ na skład mikrobioty przewodu pokarmowego, której zaburzenie zwiększa ryzyko wystąpienia alergii.

• Co się stanie, kiedy dziecko z alergią na białka mleka krowiego będzie miało kontakt z alergenem?

  Taka sytuacja wywołuje szereg nieprzyjemnych następstw, dlatego warto zrozumieć, dlaczego tak się dzieje i jak wygląda mechanizm działania organizmu alergika.

  Komórki układu odpornościowego obecne są w całym organizmie m.in. w jamie ustnej, żołądku oraz dalszych odcinkach przewodu pokarmowego. Ich rola jest nie do przecenienia, ponieważ bronią organizm przed substancjami obcymi i drobnoustrojami pochodzącymi z zewnątrz, takimi jak: wirusy, bakterie czy grzyby. Komórki te u alergików działają jednak nieprawidłowo i jest to sedno całego problemu: komórki układu odpornościowego nie reagują adekwatnie na białka mleka krowiego. Starają się je niepotrzebnie eliminować, traktując je jak intruza przeznaczonego do zlikwidowania.

  Tu jednak nie kończy się reakcja nadgorliwego układu odpornościowego na alergen. Dolegliwości mogą obejmować również skórę, powodując swędzącą wysypkę, łuszczenie się skóry lub jej atopowe zapalenie. W związku z powyższym należy zadbać o skuteczne postępowanie w zdiagnozowanej alergii na białka mleka krowiego, a jeśli lekarz tak zadecyduje korzystać ze specjalistycznych mieszanek zastępujących białka mleka krowiego.

  Reakcja na białko mleka krowiego może mieć różny przebieg. Dolegliwości mogą objawiać się m.in. kaszlem, sapką czy trudnościami z oddychaniem. Źródłem innych problemów może być sam układ pokarmowy. Wiąże się z tym wiele objawów powodujących dyskomfort: ulewanie, kolka, wzdęcia czy biegunka. Część z nich występuje u najmłodszych dzieci, inne są wspólne dla wszystkich maluchów. To, co je łączy, to wspomniany dyskomfort: dzieci z bólami brzucha mogą być płaczliwe i rozdrażnione.

  Z powodu tak zróżnicowanych dolegliwości konieczna jest możliwie szybka konsultacja z lekarzem, który po zdiagnozowaniu alergii na białka mleka krowiego u dziecka karmionego piersią zaleci dietę eliminacyjną u mamy. W przypadku karmienia mlekiem modyfikowanym podejmie  decyzję o zastąpieniu go odpowiednimi mieszankami (hydrolizat znacznego stopnia lub mieszanka aminokwasowa).

   

• Czym jest alergia krzyżowa?

  Alergia na białka mleka krowiego to złożona kwestia. W skrócie: pacjenci z alergią demonstrują zespół określonych objawów w kontakcie z więcej niż jednym alergenem.

  Skąd taka reakcja? Alergia krzyżowa  to jednoczesna nadwrażliwość organizmu na alergeny pokarmowe, powietrzno-pochodne lub kontaktowe wykazujące podobną budowę. Dzięki metodom i technikom biologii molekularnej poznano strukturę alergenów. Alergeny z różnych grup wykazują podobieństwo w budowie, dlatego obserwuje się zjawisko, które nazywane jest właśnie alergią krzyżową. Co ciekawe, może ona występować między alergenami pochodzenia zwierzęcego czy roślinnego. Udało się zaobserwować również reakcje krzyżowe międzygatunkowe.

  Jakie są najczęstsze przykłady alergii krzyżowej? Pierwszym przykładem jest alergia na białka mleka koziego, która występuje u ok. 90% mających alergię na białka mleka krowiego. Innym przykładem jest alergia na ryby; wysoce prawdopodobne jest, że jeśli mamy alergię na ryby jednego gatunku, możemy mieć reakcję uczuleniową również po kontakcie z alergenem innych gatunków ryb.

  Kolejne takie przykłady można mnożyć – wszystkie one pokazują, jak złożoną kwestią są alergie pokarmowe oraz ile nieustającej pracy naukowców wymaga praca nad ich skutecznym leczeniem.

• Czym jest anafilaksja?

  Anafilaksja to jeden z możliwych gwałtowniejszych zespołów objawów reakcji alergicznej. Należy do reakcji alergicznej typu I związanej z przeciwciałami IgE.

  Charakterystyczne dla tego rodzaju reakcji jest to, że substancje wyzwalane podczas kontaktu z alergenem nie działają jedynie miejscowo. Natomiast wiąże sięz ogólnoustrojową reakcją, która przebiega gwałtownie i najczęściej rozpoczyna się w ciągu kilku minut od kontaktu z alergenem.

  W najcięższej postaci wstrząs anafilaktyczny przebiega z zaburzeniami oddechowo-krążeniowymi, co stanowi bezpośrednie zagrożenie życia. Anafilaksja może przybrać postać zagrażającą życiu ze względu na gwałtowne rozszerzenie naczyń (spadek ciśnienia) i skurcz mięśni gładkich (w tym oskrzeli).

• Jakie są typy alergii pokarmowej?

  Alergia IgE-zależna – to jeden z typów alergii pokarmowej. W tym konkretnym rodzaju reakcja alergiczna wywoływana jest za pośrednictwem przeciwciał IgE i następuje bardzo szybko: zaledwie kilka minut od zjedzenia uczulającego pokarmu.

  Reakcję może wywołać spożycie nawet niewielkiej ilości pokarmu z alergenem. Może mieć ona przebieg do łagodnego (pokrzywka) do zagrażającego życiu alergika (anafilaksja).

  Po kontakcie z alergenem zachodzi produkcja przeciwciał IgE specyficznych dla białek mleka krowiego. Jeśli dojdzie do ponownego kontaktu z nim, przeciwdziała IgE działają szybko, czego rezultatem jest rozwój stanu zapalnego.

   

  Alergia IgE-niezależna – to kolejny typ alergii pokarmowej. W przeciwieństwie do alergii IgE-zależnej tutaj reakcja alergiczna inicjowana jest przez komórki układu odpornościowego. Inny jest też czas występowania: wydłużony od kilku do kilkunastu godzin.

  Dlatego w tym przypadku o wiele trudniej uchwycić bezpośrednią przyczynę reakcji i „obwinić” konkretny rodzaj pokarmu. Objawy – takie jak biegunka, wzdęcia czy dyskomfort jelitowy – mogą pojawiać się stopniowo i wolno. U dzieci z alergią pokarmową IgE-niezależną nabywanie tolerancji pokarmowej jest szybsze i dotyczy większego odsetka leczonych niż wśród dzieci z alergią pokarmowa IgE-zależną.

• Które dzieci są najczęściej narażone na alergie?

  Badania dowodzą, że niemowlęta i dzieci, których krewni pierwszego stopnia (rodzice lub rodzeństwo) są alergikami są bardziej narażone wystąpienie alergii. Ryzyko rozwoju alergii jest jeszcze wyższe, jeśli oboje rodziców mają alergię na ten sam pokarm. Niestety, skłonności do uczuleń niemowlęta mają zapisane w genach.

  Uważa się, że optymalny skład mikrobioty zmniejszający ryzyko zachorowania na alergię mają niemowlęta matek zdrowych, nieprzyjmujących antybiotyków oraz używek w czasie ciąży i laktacji, urodzone naturalnie, karmione piersią, żyjące w kontakcie z naturą, zwierzętami, rówieśnikami i rodzeństwem, bez stosowania antybiotyków i zbytniej sterylizacji życia.

• Czy moje dziecko może spożywać mieszankę mlekozastępczą?

  Złożony jest sam wybór mieszanek, który powinien być dokonywany pod okiem lekarza. To on – na podstawie dotychczasowej diety malucha – wybierze odpowiednią mieszankę, biorąc pod uwagę to, czy objawy alergii ustępują po wprowadzeniu mieszanki opartej na hydrolizowanych białkach mleka krowiego, czy nie. Jeśli nie, w przypadku ciężkich objawów alergii, być może koniczne będzie zaordynowanie mieszanki aminokwasowej. W niezłożonych łagodnych lub umiarkowanych objawach alergii na białka mleka krowiego lekarz sięga się po mieszankę o wysokim stopniu hydrolizy, w której łańcuchy białkowe są pocięte na krótkie fragmenty, co znacznie zmniejsza ryzyko reakcji alergicznej. Kiedy mieszanka ta nie jest wystarczająca, lekarz zamieni ją na mieszankę aminokwasową, przy której ryzyko reakcji alergicznej praktycznie nie występuje – dlatego można zalecić ją niezależnie od stopnia złożoności konkretnego przypadku.