Wysypka jako objaw alergii pokarmowej

Spis treści:

1. Charakterystyka zmian skórnych
2. Przyczyny wysypki u dzieci
3. Postępowanie w przypadku wysypki u dziecka

Zmiany skórne można podzielić na pierwotne i wtórne.

• Wykwity pierwotne są zazwyczaj bezpośrednim wynikiem rozwoju procesu chorobowego w skórze. Można wyróżnić pierwotne zmiany skórne o charakterze rumienia, plamki, grudki, pęcherza, pęcherzyka, guzka, guza, krosty czy bąbla.

• Zmiany wtórne rozwijają się z pierwotnych i są ich następstwem. Do zmian skórnych wtórnych należą m. in.: łuska, strup, owrzodzenie, przeczos.

Oglądając zmiany skórne u dziecka, zwraca się uwagę na ich umiejscowienie, liczbę wykwitów (pojedyncze, liczne), ich rozmieszczenie (symetryczne czy asymetryczne), kolor (zmiany czerwone są zwykle związane ze stanem zapalnym). Dotykając zmiany skórne, sprawdza się ich rodzaj (zmiany płaskie lub wypukłe) oraz powierzchnię (gładkie lub szorstkie).

Dla alergii pokarmowej typowe są zmiany rumieniowo-grudkowe występujące zwłaszcza na policzkach, w okolicy uszu oraz na przedniej powierzchni rąk i nóg, ale również na klatce piersiowej.

Środkowa część twarzy (nos, usta i broda) zwykle pozostają niezmienione. Zmiany alergicznie praktycznie nigdy nie obejmują skóry okolicy pachwin czy pach. Alergicy częściej mają problem z niepoddającą się leczeniu ciemieniuchą. Typowa jest suchość skóry oraz uporczywy świąd.

Do alergicznych chorób skóry należą między innymi:

• atopowe zapalenie skóry,

• pokrzywka,

• wyprysk kontaktowy.

Zmiany skórne u niemowląt mogą mieć wiele przyczyn. W przypadku zmian z przebiegu alergii pokarmowej najczęściej mamy do czynienia z atopowym zapaleniem skóry (AZS). Najczęstszymi alergenami są białka mleka krowiego. AZS wymaga u niemowląt różnicowania z takimi chorobami, jak: łojotokowe zapalenie skóry, potówki, trądzik niemowlęcy. Wysypka jako objaw towarzyszący może wystąpić również w zakażeniach, najczęściej wirusowych, ale również o podłożu bakteryjnym lub grzybiczym.

Kiedy wysypka u dziecka jest objawem alarmowym?

Większość zmian skórnych jest objawem łagodnych dermatoz (czyli chorób skóry), które wymagają leczenia preparatami miejscowymi (maściami czy kremami). Tak również jest w przypadku zmian skórnych w przebiegu alergii pokarmowej. Tylko czasami w przypadku nasilonego atopowego zapalenia skóry wskazana jest stała opieka specjalisty i przyjmowanie leków doustnych. Konsultacji lekarskiej wymagają zmiany, które utrzymują się długo, poszerzają się lub kiedy towarzyszą im jakiekolwiek dodatkowe objawy. Zmiany skórne (niekoniecznie w przebiegu alergii) wymagają pilnej konsultacji lekarskiej, jeżeli szybko się szerzą i przebiegają z zajęciem znacznych obszarów skóry.

Zmiany skórne mogą być objawem groźnej choroby, gdy towarzyszą im objawy ogólne, takie jak: gorączka, dreszcze, uporczywy świąd, ból, wymioty, biegunki czy zaburzenia świadomości.

Niepokój powinny budzić szybko powstające pęcherze, oddzielenie się naskórka od skóry a także szybko powstające wybroczyny. Alarmujące są zawsze wykwity pojawiające się na błonach śluzowych.

Postępowanie w zmianach skórnych zależy od przyczyny je wywołującej. W przypadku atopowego zapalenia skóry podstawę leczenia stanowi unikanie kontaktu z alergenami. Choroba przebiega z okresami zaostrzeń i remisji. Zaostrzenie zmian skórnych mogą powodować również takie czynniki, jak: niewłaściwa pielęgnacja, kontakt z czynnikami drażniącymi – wełną, środkami czystości, perfumowanymi kosmetykami, detergentami, nagłe zmiany temperatury otoczenia lub mała wilgotność powietrza (zwłaszcza w zimie) oraz stres.

Właściwa pielęgnacja polega na stosowaniu kosmetyków sprzedawanych w aptekach, hipoalergicznych, przeznaczonych do skóry atopowej. Formuła kosmetyku powinna być oparta na substancjach, które potrafią wzmocnić naturalną barierę lipidową skóry – najlepiej na emolientach. Wybór kosmetyku należy skonsultować z lekarzem, który opiekuje się dzieckiem. Skóry atopowej nie można myć tylko wodą. Preparaty do mycia nie powinny zawierać mydła, parabenów i substancji zapachowych. Kąpiel powinna odbywać się raz dziennie, trwać krótko, a woda nie powinna być zbyt ciepła. Skóry po kąpieli nie wycieramy, ale delikatnie osuszmy. Przy AZS uszkodzony jest płaszcz lipidowy skóry, zaburzony jest też proces produkcji lipidów. Regularne natłuszczanie tworzy na powierzchni skóry warstwę ochronną, która blokuje ucieczkę wody z naskórka. Warto to robić kilka razy dziennie i wybierać emolienty. Jeśli na skórze nie ma zmian zapalnych, warstwa kremu może być grubsza. Gdy jednak choroba jest w fazie zaostrzenia, lepiej nałożyć kosmetyk cienką warstwą, za to częściej, bo to przyspiesza gojenie. Jeżeli chodzi o lecznicze maści czy kremy, stosuje się różne preparaty, zawsze po konsultacji lekarza, o składzie dostosowanym do aktualnego stanu skóry.

Poznaj objawy alergii na białka mleka krowiego

Zobacz