Czy alergii pokarmowej można zapobiec?
W ciągu ostatnich lat alergia wyrosła na jeden z powszechniejszych problemów zdrowotnych, urastając wręcz do rangi choroby cywilizacyjnej. Dlaczego o tym przypominamy? Ponieważ chcąc dowiedzieć się, czy alergii na pokarmy można zapobiec, trzeba poznać jej przyczyny oraz mieć świadomość, że część z nich jest uwarunkowania genetycznie – a to nie ułatwia zadania. Uwarunkowania genetyczne w pewnym stopniu są odpowiedzialne za rozwój alergii, dlatego też alergia z dużym prawdopodobieństwem może rozwinąć się u dzieci dwojga alergików. Na rozwój chorób alergicznych wpływ mają czynniki również czynniki środowiskowe. Odgrywają one ważną rolę w rozwoju układu immunologicznego oraz mikrobioty jelitowej.
Spis treści:
Czynniki wypływające na mikrobiotę jelitową we wczesnych okresach życia
- Sposób porodu (drogami natury lub cięcie cesarskie).
- Sposób żywienia (piersią lub mleko modyfikowane).
- Stosowanie antybiotyków (przez matkę w czasie ciąży i niemowlę).
- Zanieczyszczenie powietrza.
Karmienie piersią jako forma profilaktyki alergii
Podstawowym i ważnym elementem zapobiegania alergii jest odpowiedni dobór składników diety i ich systematyczne wprowadzanie do jadłospisu. Z tego też powodu WHO zaleca karmienie wyłącznie piersią przez okres minimum 6 miesięcy – potem przychodzi czas na stopniowe wprowadzanie pokarmów uzupełniających, z jednoczesną kontynuacją karmienia piersią do ukończenia 12 miesięcy (chyba że matka lub dziecko chce inaczej).
Pokarm matki stanowi pożywienie najlepiej dostosowane do możliwości trawiennych dziecka, ale niestety karmienie piersią nie jest gwarancją kompletnej ochrony przed alergią. Co więcej, pokarm matki dostosowuje się do potrzeb dziecka. W praktyce wygląda to tak, że w godzinach porannych zawiera inne proporcje składników pokarmowych niż w godzinach wieczornych. W pokarmie zawarta jest immunoglobulina IgA będąca zabezpieczeniem przewodu pokarmowego przed działaniem obcych drobnoustrojów. Poza tym współuczestniczy ona w procesie tolerancji pokarmowej i pomaga utrzymać odpowiednią florę bakteryjną. Ostatni z tych czynników jest bardzo ważny przy zabezpieczaniu dziecka przed alergizacją organizmu.
Jednocześnie trudno stwierdzić, jak skuteczne są działania profilaktyczne, gdyż bardzo trudno jest to zbadać.
Probiotyki a zapobieganie alergii pokarmowej
W jelicie zdrowych niemowląt karmionych piersią dominują zazwyczaj bakterie z rodzaju Bifidobacterium. Gatunki te dziecko otrzymuje po raz pierwszy od matki podczas porodu oraz wraz z jej mlekiem. Obok bakterii, mleko kobiece zawiera również niepodlegające trawieniu oligosacharydy, które wykorzystują te same gatunki bakterii z rodzaju Bifidobacterium.
Natomiast w przypadku dzieci urodzonych drogą cięcia cesarskiego, które nie są karmione piersią czy tych, które otrzymywały antybiotykoterapię można zaobserwować zmniejszenie ilości tych pożytecznych drobnoustrojów oraz nadmiernego rozwoju patogenów prozapalnych. Zmiany te skutkują modyfikacją aktywności metabolicznej oraz aktywności mikrobioty jelitowej, czego następstwa dla zdrowia np. wystąpienie objawów alergii pokarmowej, można zaobserwować dopiero za jakiś czas. Dlatego warto zadbać o odpowiedni profil mikrobioty niemowlęcia.
Zapobieganie wystąpieniu pierwszych objawów alergii może mieć długotrwały korzystny wpływ na zdrowie.
