Już w czasie ciąży zaczynają kształtować się preferencje smakowe Twojego dziecka. Wtedy właśnie rozpoczyna się rozwój kubków smakowych. Ekspozycja na bodźce smakowe i węchowe odbywa się wewnątrzmacicznie przez płyn owodniowy, który połyka płód.

Smak u dziecka

Spis treści:

  1. Okno akceptacji nowych smaków
  2. Okres wprowadzania nowych pokarmów, a ryzyko alergii – okno tolerancji
  3. Karmienie sztuczne, a preferencje smakowe
  4. Jak wprowadzać nowe pokarmy?

Po urodzeniu wpływ na rodzaj akceptowanego smaku ma wiek dziecka. Najmłodsze dzieci preferują smak słodki, a im starsze, tym bardziej wolą smak słony, niemowlęta w drugim półroczu życia taki smak wybierają chętniej niż wodę. Smak gorzki jest akceptowany najsłabiej w 6 m.ż., a kwaśny i umami na równi z wodą niezależnie od wieku dziecka.

Okno akceptacji nowych smaków

Smak słodki jest preferowany przez najmłodsze niemowlęta. Między 4. a 6. miesiącem występuje tzw. okno akceptacji nowych smaków. Dzieci, u których w okresach sprzyjających nie wprowadzono nowych pokarmów, mogą demonstrować trudności z karmieniem na kolejnych etapach rozwoju. Między 12. a 24. miesiącem życia dziecko rozpoznaje pokarmy głównie na podstawie ich wyglądu, a zatem w tym okresie tak ważna jest atrakcyjność wizualna posiłku. Warto jednak zauważyć, iż małe dzieci wykazują dużą elastyczność preferencji smakowych i zdolność uczenia się nowych smaków.

Okres wprowadzania nowych pokarmów, a ryzyko alergii – okno tolerancji

Rozszerzanie diety należy rozpocząć między 17. a 26. tyg. życia dziecka. Podstawą diety dziecka jest wtedy wciąż mleko matki. Zgodnie ze stanowiskiem EFSA (European Food Safety Authority) wprowadzenie pokarmów uzupełniających u zdrowego niemowlęcia między 4. a 6. m.ż. jest bezpieczne i nie stwarza ryzyka negatywnego wpływu na zdrowie. W ciągu ostatnich lat istotnie zmieniono zalecenia dotyczące wprowadzania do diety niemowląt produktów o potencjalnych właściwościach alergizujących, takich jak jajo kurze czy ryby. Obecnie eksperci są zgodni, że nie ma danych naukowych uzasadniających wprowadzanie pokarmów alergizujących w późniejszym wieku niż inne pokarmy uzupełniające w celu zmniejszenia ryzyka alergii na pokarm.

Konsystencja nowych pokarmów

Pokarmy podawane w okresie niemowlęcym muszą być w odpowiedni sposób przygotowane, aby ułatwić ich konsumpcję. Umiejętność gryzienia kształtuje się do ukończenia 24. m.ż., a największe możliwości nabywania tych kompetencji występują między 6. a 10. m.ż. dziecka. Na początku dzieci odrzucają pokarmy, których żucie lub gryzienie sprawia im trudność, dlatego pokarmy stałe (purée, pokarmy rozdrobnione i papki) należy wprowadzać stopniowo już w 6.-7. m.ż.

Karmienie sztuczne, a preferencje smakowe

Na akceptację nowego smaku przez dziecko zasadniczy wpływ ma powtarzanie podawania danego pokarmu i różnorodność proponowanych posiłków. Wykazano, że dzieci potrzebują od 8 do 15 prób podania nowej potrawy do jej polubienia. Stwierdzono też, iż wiek około 6 miesięcy to czas szczególnej wrażliwości na smaki, kiedy to jednorazowe podanie danego pokarmu bywa wystarczające dla jego akceptacji. Nigdy w późniejszym okresie życia nie jesteśmy tak otwarci na nowe doznania smakowe i tak chętni do ich akceptacji. Nie przegapmy tego.

Jak wprowadzać nowe pokarmy?

Na akceptację nowego smaku przez dziecko zasadniczy wpływ ma powtarzanie podawania danego pokarmu i różnorodność proponowanych posiłków. W badaniach naukowych wykazano, że dzieci potrzebują od 8 do 15 prób podania nowej potrawy do jej polubienia. Stwierdzono też, iż wiek około 6 miesięcy to czas szczególnej wrażliwości na smaki, kiedy to jednorazowe podanie danego pokarmu bywa wystarczające dla jego akceptacji. Nigdy w późniejszym okresie życia nie jesteśmy tak otwarci na nowe doznania smakowe i tak chętni do ich akceptacji. Nie przegapmy tego!

Bibliografia:

Ewa Toporowska – Kowalska, Marzena Funkowicz, „Kształtowanie preferencji smakowych we wczesnym okresie życia”, Standardy Medyczne Pediatria, wrzesień-październik 2015