Zapobieganie i leczenie alergii pokarmowej u dziecka

Spis treści:

1. Profilaktyka alergii pokarmowej
2. Rozszerzanie diety
3. Alergia a karmienie piersią
4. Dziedziczenie alergii pokarmowej
5. Dieta w ciąży a zapobieganie alergii pokarmowej
6. Odporność dziecka a alergia pokarmowa

Ryzyko wystąpienia alergii pokarmowej u dziecka można zmniejszyć poprzez wyłączne karmienie piersią przez pierwsze 4-6 miesięcy życia. Rodzice dzieci z rodzin obciążonych alergią, które z różnych przyczyn nie mogą być karmione piersią, powinni skonsultować się z lekarzem w sprawie preparatu, które powinno przyjmować ich dziecko.

Rozszerzanie diety niemowlaka. Eksperci zalecają, aby dążyć do wyłącznego karmienia piersią przez 6 pierwszych miesięcy życia. Tzw. pokarmy uzupełniające wprowadzamy nie wcześniej niż po ukończeniu przez dziecko 17. tygodnia życia, ale też nie później niż w 26. tygodniu życia. Zarówno zbyt wczesne, jak i zbyt późne rozszerzanie diety dziecka może zwiększać ryzyko wystąpienia alergii u dziecka.

• Pierwsze warzywa i owoce. Ważne jest, aby pierwsze pokarmy uzupełniające były mniej słodkie, lepiej więc zaczynać od warzyw niż od owoców. Pierwsze warzywa, w oparciu o które rozszerzamy dietę, to np. marchew, zielony groszek, ziemniak czy dynia. Przyzwyczajenie dziecka do słodkiego smaku np. jabłek lub soków, często powoduje duże problemy z późniejszą akceptacją smaku warzyw.

• Neofobia. Niechęć dziecka do nowego smaku i/lub nowej konsystencji pokarmu, określana naukowo słowem „neofobia”, jest bardzo częstym, wręcz naturalnym zjawiskiem i zwykle nie oznacza żadnej alergii lub nietolerancji. Należy konsekwentnie powtarzać próby rozszerzania diety, ponieważ czasami dopiero po 10-15 próbach dziecko akceptuje nowy pokarm. O tym, co powinno jeść dziecko, decyduje rodzic. Samo dziecko ma prawo decydować tylko czy zje i ile zje.

• Gluten. To białko zawarte w trzech podstawowych zbożach europejskich: w pszenicy, życie i jęczmieniu. Jest to ważny i wartościowy składnik naszej diety. Niektórzy ludzie nie tolerują glutenu w diecie, ale nie jest to zjawisko bardzo częste – choroba ta, nazywana celiakią, dotyczy jedynie około 1% populacji.

Spośród wielu możliwych metod zmniejszania ryzyka rozwoju alergii u dziecka, metodą najlepszą i najlepiej potwierdzoną naukowo jest wyłączne karmienie piersią przez co najmniej 4 miesiące. U dzieci karmionych piersią alergia występuje kilkukrotnie rzadziej niż u dzieci karmionych sztucznie, ale czasami nawet przy wyłącznym karmieniu mlekiem mamy pojawiają się u dziecka objawy sugerujące alergię pokarmową. Najczęściej są to zmiany skórne oraz różne dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego.

Wystąpienie objawów mogących sugerować chorobę alergiczną, takich jak zmiany skórne, kolki, wzdęcia, zmiana konsystencji stolców jest sygnałem, że należy zgłosić się do lekarza w celu badania oraz uzyskania właściwej porady i zaleceń. Pamiętaj, że wymienione powyżej objawy nie zawsze muszą wynikać z alergii i mogą być spowodowane wieloma innymi przyczynami.

W przypadku alergii pokarmowej duże znaczenie mają czynniki genetyczne. Uwarunkowania genetyczne są szczególnie wyraźne w procesie rozwoju tzw. chorób atopowych, czyli związanych z podwyższonym stężeniem immunoglobulin z klasy IgE. Ryzyko rozwoju choroby alergicznej u dziecka jest najwyższe, gdy oboje rodzice mają tę samą chorobę atopową.

W wielu publikacjach dostępnych na rynku księgarskim oraz w internecie można znaleźć sugestie ograniczania spożycia w ciąży pokarmów potencjalnie alergizujących, co ma jakoby zmniejszać ryzyko alergii u dziecka. Nie jest to prawda – żadne badania naukowe nie udowodniły, aby można było w ten sposób zapobiec lub przynajmniej zmniejszyć ryzyko alergii u dziecka. Będąc w ciąży możesz jeść niemal wszystkie produkty, nawet te, które potencjalnie mogą uczulić dziecko w przyszłości, o ile oczywiście sama nie masz na nie alergii. Warto natomiast, aby Twoja dieta w czasie ciąży nie zawierała konserwantów, barwników i większej ilości cukrów prostych oraz aby Twój przyrost wagi w ciąży nie był nadmierny. Konieczna jest suplementacja w kwas foliowy i wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, a zwłaszcza kwasu określanego skrótem DHA, co można zapewnić poprzez odpowiednie spożycie ryb. Unikaj dymu papierosowego, ponieważ ma on niekorzystny wpływ na Ciebie oraz dziecko, zwiększa też ryzyko wystąpienia alergii po narodzinach.

Bakterie jelitowe biorą udział w rozwoju układu immunologicznego, czyli odporności dziecka oraz równowagi zapewniającej ochronę przed chorobami alergicznymi i autoimmunologicznymi. Szczególne znaczenie w procesie kształtowania się prawidłowej flory bakteryjnej jelit mają pierwsze 2-3 lata życia dziecka. Z tego powodu bardzo ważne jest długie karmienie naturalne, a w przypadku niemożności karmienia naturalnego stosowanie mieszanek mlecznych o składzie maksymalnie upodobnionym do mleka matki. Szkodliwie na florę bakteryjną jelit działają antybiotyki oraz tzw. cukry proste zawarte w diecie, zwłaszcza w słodyczach i napojach.