Alergia, tak jak każda choroba, charakteryzuje się zróżnicowanym nasileniem objawów. Niektóre niemowlęta doświadczają tylko pojedynczych symptomów choroby alergicznej: wysypki, pojedynczych luźnych stolców ze śluzem czy przewlekłej sapki. U wielu chorych objawy dotyczą jednocześnie skóry, przewodu pokarmowego lub dróg oddechowych. Tylko w nielicznych przypadkach choroba przebiega gwałtownie, a objawy narastają szybko. Dotyczy to przede wszystkim pacjentów z IgE-zależną alergią pokarmową.

Najpoważniejszą manifestacją choroby alergicznej, która wymaga pilnej interwencji lekarskiej, jest wstrząs anafilaktyczny.

Spis treści:

  1. Wstrząs anafilaktyczny – czym jest?
  2. Wstrząs anafilaktyczny – przyczyny
  3. Objawy wstrząsu anafilaktycznego
  4. Wstrząs anafilaktyczny - jak zapobiegać?
  5. Wstrząs anafilaktyczny – ABC pomocy

Wstrząs anafilaktyczny – czym jest?

Objawy w przebiegu choroby alergicznej mogą być różne: od łagodnych grudkowych wysypek, poprzez bąble pokrzywkowe na skórze dziecka, aż do krtaniowego kaszlu, duszności i utraty przytomności.

Najpoważniejszym stanem jest anafilaksja. W języku potocznym często używa się zamiennie określeń: anafilaksja i wstrząs anafilaktyczny, w obu przypadkach mając na myśli to samo, czyli nagłe pojawienie się objawów, które szybko narastają, powodując gwałtowne pogarszanie się stanu chorego.

Wstrząs anafilaktyczny – przyczyny

U dzieci do ukończenia 2 lat najczęstszą przyczyną anafilaksji są pokarmy:

  • mleko krowie,
  • jajo kurze.

Objawy wstrząsu anafilaktycznego

Zaczerwienie skóry ze świądem, bąble pokrzywkowe, obrzęk na twarzy (powiek, języka, warg).

Objawy pojawiają się szybko (w ciągu kilku minut maksymalnie do kilku godzin od spożycia pokarmu) i towarzyszą im symptomy ze strony układu oddechowego: świszczący oddech, świst jak przy zapaleniu krtani lub spadek ciśnienia tętniczego (zwykle omdlenie, zasłabnięcie, zwiotczenie mięśni, utrudniony kontakt z dzieckiem). Czasem mogą również wystąpić dolegliwości z przewodu pokarmowego: wymioty, gwałtowna biegunka, kurczowe bóle brzucha.

Wstrząs anafilaktyczny - jak zapobiegać?

1. PRZESTRZEGANIE ELIMINACYJNEJ DIETY BEZMLECZNEJ
Najważniejszą metodą zapobiegającą reakcji anafilaktycznej w ABMK jest przestrzeganie eliminacyjnej diety bezmlecznej.

2. REZYGNACJA Z SAMODZIELNYCH PRÓB PROWOKACJI MLEKIEM bez konsultacji z lekarzem.

3. UNIKANIE UKRYTYCH ŹRÓDEŁ MLEKA (staranne sprawdzanie etykiet żywności).

4. UNIKANIE PRZENOSZENIA ALERGENÓW MLEKA W TRAKCIE PRZYGOTOWYWANIA POSIŁKÓW
Mleko krowie może zostać przeniesione do pokarmu bezmlecznego poprzez nieumyte ręce lub naczynia!

5. POWSTRZYMANIE SIĘ OD PODAWANIA DZIECKU INNYCH PREPARATÓW NIŻ PRZEPISANE PRZEZ LEKARZA, takich jak mleko innych ssaków, napoje roślinne.

6. INFORMACJA DLA PLACÓWEK OŚWIATOWYCH
Niezwłoczne poinformowanie placówek oświatowych (żłobka, przedszkola, szkoły) o alergii pokarmowej dziecka i stosowanej diecie w celu uniknięcia błędów w żywieniu i przypadkowego spożycia mleka w trakcie wspólnych posiłków.

7. SYSTEMATYCZNE PODAWANIE LEKÓW

Systematyczne i zgodne z zaleceniami lekarskimi podawanie leków dzieciom z alergią pokarmową, u których jednocześnie rozpoznano astmę oskrzelową oraz zaopatrzenie się w adrenalinę do samodzielnego podawania (ampułkostrzykawka/automatyczny wstrzykiwacz).

8. UZYSKANIE OD LEKARZA RECEPTY NA LEKI (W TYM ADRENALINA) oraz pisemnych zaleceń po pierwszej reakcji anafilaktycznej, a także niezwłoczne zrealizowanie recepty.

9. PRZEĆWICZENIE POD OPIEKĄ LEKARZA SAMODZIELNEGO PODANIA ADRENALINY na tzw. tarinerze.

10. ZNAJOMOŚĆ ZASAD POMOCY WE WSTRZĄSIE ANAFILAKTYCZNYM

Wstrząs anafilaktyczny – ABC pomocy

Przypomnijmy! Wstrząs anafilaktyczny to ciężka i szybko postępująca reakcja, która bezpośrednio zagraża życiu dziecka. Najczęstszą przyczyną anafilaksji u niemowląt są pokarmy, w tym białka mleka krowiego.

1. PRZERWIJ NARAŻENIE

Jeśli objawy wywołuje pokarm – PRZERWIJ KARMIENIE!

2. OCEŃ, czy:

  • chory ma drożne drogi oddechowe i jamę ustną (nos, gardło)?
  • chory oddycha?
  • czy ma wyczuwalne tętno?
  • czy jest przytomny?

3. WEZWIJ POMOC

zadzwoń na numer 112

4. ZAPEWNIJ BEZPIECZNĄ POZYCJĘ

W zależności od objawów zapewnij dziecku odpowiednią pozycję:

  • dziecko wymiotujące – pozycja na boku, aby się nie zachłysnęło
  • dziecko z dusznością – pozycja siedząca lub pionowa na rękach u rodzica/ opiekuna – nie kłaść!
  • dziecko z objawami anafilaksji, które nie wymiotuje i nie ma duszności – pozycja leżąca na plecach z uniesionymi nogami (krew zalegająca w kończynach spływa do serca podnosząc ciśnienie krwi)

5. WSTRZYKNIJ ADRENALINĘ

domięśniowo w przednioboczną powierzchnię uda (mięsień czworogłowy uda jest masywny i dobrze ukrwiony, co zapewnia bezpieczne podanie leku i jego szybkie działanie)

6. Jeśli dotychczas nie wezwałaś/eś pomocy, ZADZWOŃ PO KARETKĘ NA NUMER 112

Poznaj ABC pomocy
pdf
Pobierz