O zaparciu mówimy, jeśli dziecko, które ukończyło 4. miesiąc życia, oddaje stolec rzadziej niż trzy razy w tygodniu, a wypróżnieniu towarzyszy wysiłek i ból. Problem zaparcia może dotyczyć nawet co trzeciego dziecka. Co więcej, zaparcia są jednym z częstych objawów alergii na białka mleka krowiego (potocznie, chociaż niepoprawnie nazywanej skazą białkową), która jest wynikiem reakcji immunologicznej organizmu dziecka na białka mleka krowiego. Owe reakcje mogą prowadzić do zapalenia błony śluzowej jelit, co z kolei może powodować dysfunkcję jelitową i zaparcia.

Spis treści:

  1. Zaparcia u niemowlaka i małych dzieci – przyczyny
  2. Zaparcie – postępowanie lecznicze

Zaparcia u niemowlaka i małych dzieci – przyczyny

Zanim zaczniemy szukać chorobowych przyczyn zaparcia u niemowląt i małych dzieci, wcześniej warto zadać sobie kilka pomocniczych pytań. Odpowiedzi na nie mogą przyczynić się do rozwiązania tego dokuczliwego problemu.

JAKA JEST DIETA MOJEGO DZIECKA?

  • Zwróć uwagę na przestrzeganie proporcji między preparatem mlekozastępczym proszku a wodą w czasie przygotowywania mieszanki. Powinna być ona zgodna z z zaleceniem producenta (jeśli mama nie karmi piersią).

CZY MOJE DZIECKO OTRZYMUJE POTRZEBNĄ ILOŚĆ PŁYNÓW?

  • Pokarm mamy (lub zalecony przez lekarza hipoalergiczny preparat mlekozastępczy) dostarczają odpowiednią ilość płynów zdrowym niemowlętom do 6. m.ż.
  • W drugim półroczu życia zapotrzebowanie na płyny wynosi już około 800-1000 ml na dobę i obejmuje wodę z wszelkiego rodzaju napojów, w tym wodę pitną i mineralną oraz wodę obecną w żywności.
  • Jakość dostarczanych płynów jest ważna. Gdy dieta niemowlęcia jest rozszerzana, słodkie płyny lub słodzone i gęste przecierowe soki nie pomagą w rozwiązaniu problemu.

CZY MOJE DZIECKO MA WYSTARCZAJĄCO DUŻO AKTYWNOŚCI I RUCHU?

  • Dbaj o to, aby niemowlę odpowiednio często miało zmienianą pozycję ciała, delikatnie masuj brzuszek zgodnie z ruchem wskazówek zegara, przed karmieniem układaj niemowlę na brzuchu i bądź w pobliżu.

Dbaj o aktywne spędzanie czasu u starszych dzieci.

CZY MOJE DZIECKO WYPRÓŻNIA SIĘ PO POSIŁKACH?

  • Spróbuj zachęcać dziecko do wypróżnienia około 5-10 minut po posiłku, kiedy fizjologicznie jest na to największa szansa. Wypracowanie takiego nawyku sprzyja uregulowaniu wypróżnień.

CZY WYPRÓŻNIENIA SĄ REGULARNE, BEZBOLESNE, A DZIECKO MA DOBRY APETYT I PRZYBIERA NA MASIE CIAŁA?

  • Może warto krótko notować swoje spostrzeżenia, aby móc właściwie ocenić problem. Z pewnością spisane informacje będą pomocne w rozmowie z lekarzem. Jeśli masz wątpliwości lub wprowadzone zmiany w żywieniu i pojeniu dziecka nie przyniosły oczekiwanych rezultatów, zgłoś się niezwłocznie do swojego pediatry.

Zaparcie – postępowanie lecznicze

I ZADANIE: OPRÓŻNIENIE JELITA Z ZALEGAJĄCEGO STOLCA

Na tym etapie zalecane są makrogole – są to leki, które pomagają w rozmiękczeniu zalegających mas kałowych i ułatwiają ich wydalenie. Innym przydatnym preparatem leczniczym może być laktuloza. Ze względu na komfort dziecka zaleca się najpierw leczenie preparatami podawanymi doustnie. W uporczywych zaparciach konieczne może być podanie czopka lub wykonanie wlewki doodbytniczej.

Ten etap leczenia zwykle trwa od 3 do 6 dni.

II ZADANIE: UZYSKANIE I PODTRZYMANIE REGULARNYCH WYPRÓŻNIEŃ BEZ WYSIŁKU I DYSKOMFORTU

Zaleca się, aby kontynuować podawanie leków, zgodnie z ustalonymi wcześniej zasadami. Jeśli zaparciom towarzyszy wzdęcie, dobrym pomysłem będzie dodatkowe podawanie simetykonu.

Do uzyskania pełnego sukcesu potrzebnych jest kilka miesięcy systematycznego leczenia.

III ZADANIE: REGULARNA KONTROLA LEKARSKA

W czasie wizyty lekarz może skorygować wcześniejsze zalecenia i oceni na bieżąco, czy nie ma tendencji do ponownego zalegania mas kałowych w jelicie.

 

UWAGA NA WYJĄTKI!

Jeśli zaparcie towarzyszy maluszkowi od pierwszych dni życia, smółka (pierwszy stolec po urodzeniu koloru ciemnozielono-czarnego, lepki i ciągnący – stąd nazwa) została oddana późno, rozwój dziecka (oceniany na siatkach centylowych) jest nieprawidłowy, dziecko ma krew w stolcu oraz wykazuje silny strach w trakcie badania odbytu – wymaga to dokładnego zbadania, specyficznych badań, a także konsultacji z gastroenterologiem dziecięcym. Na szczęście są to bardzo rzadkie sytuacje.